Logo UJI
ARXIU VIRTUAL JAUME I
Documents d'època medieval relatius a la Corona d'Aragó
1310, abril 25. Mallorca
Jaume II de Mallorca estableix la nova moneda d'or del regne de Mallorca
Arxiu del Regne de Mallorca, Llibre de Privilegis i Franqueses confeccionat en 1334 per Romeu dez Poal, ff. 73v-75r
Transcrit el 18-VI-2006 a partir del manuscrit de referència

Noverint universi quod cum nos Jacobus, Dei gratia rex Maioricarum, comes Rossilionis, et Ceritanie, et dominus Montispessulani, subditorum nostrorum comodis cupientes solita provisione, et urgi clementia providere monetan auri fecerimus cudi in Maioricarum, sub salutiffero crucis signo, et sub nomine Maioricarum, nec non imaginis et nostri nominus figuram, ut sit christianis omnibus, judeis et sarracenis, in civitate et insula Maioricarum, et insulis Minoricarum, et Eviçe, et aliis insulis regno nostro Maioricarum adiacentibus, comorantibus, nec non et omnibus aliis et singulis undecumque in dictas civitatem et insulas Maioricarum, Minoricarum, et Eviçem et alias insulas eidem regno adiacentis, venientibus et confluentibus comunis forma monete, quam suis comerciis, empcionibus, et vendicionibus, et quibuscumque aliis pactionibus, et contractibus absque trepidatione aliqua utantur, ideo juratorum, et aliorum proborum hominum civitatis, et insulis Maioricarum, nomine suo et tocius universitatis regni predicti, supplicationibus inclinati, ut dictam monetam securam, et firmam perpetuo faceremus ne propter eius mutationem seu destructionem habitatores Maioricarum, et aliarum insularum predictarum, incomodis, inmensis, que propter mutationem monetarum contingere solent graviter afficiantur, sancimus, et statuimus per nos et successores nostros, presentes et futuros, quod moneta auri predicta, quam volumus perpetuo "regalis auri Maioricarum" nominari et vocari sint perpetuo ad legem, viginti, trium, quiratorum et medii, accepto pro fino et mero auro florini quod esse dicitur, viginti, quatuor, quiratorum, quorum deneriorum auri, sexaginta, ponderant unam marcham Maioricarum.
Et in una parte ipsius denarii aurei, sculpta est ymago nostra regia, sedens in kathedra corona in capite, et tenens in manu dextera ceptrum, et in sinistra pomum signo venerabilis crucis supraposito, in circumferentia vero eiusdem partis habebetur titulis "Jacobus Dei gratia rex Maioricarum", in altera vero parte eiusdem denarii aurei formatum est signum sancte crucis isto modo "+", et in rotundibilitate eiusdem partis leguntur hec littere "comes Rossilionis, et Ceritanie, et dominus Montispessullani", et brachium crucis a parte inferiori, extenditur usque ad supremum circulum dicte monete.
Statuentes per nos et successores nostros, quod predicta moneta auri semper sit sub predictis lege, et pondere, et figura, nomine, valore, signo, et magnitudine, et currat, et duret, et eius usus sit proprius publicus in civitate et regno Maioricarum, et insulis memoratis.
Que moneta auri predicta, per nos vel successores nostros, vel per quem ius alium non destruatur, mutetur, minuatur, augeaturnec anulletur aliqua [necesse], ratione, vel causa, vel aliquo ingenio vel arte.
Verum in deffectu ipsius monete auri, ipsam eamdem monetam auri, cudere, et fabricari possimus semper in predictis, lege, pondere, figura nomine, litteratura valore, signo, rotunditate, et magnitudine, quancumque et quocienscumque nobis et nostris successoribus visum fuerit expedire, presentibus tamen, nunc et in futurum, duobus probis hominibus civitatis Maioricarum, per juratos Maioricarum deputatos, ad leyalandum, ponderandum, formandum, et assayandum dictam monetam, dum cudetur et fabricabitur, et ad omnia alia que necessaria fuerint et expedientia ad dictam monetam et legalitatem eiusdem, ut dicta moneta secundum formam predictam legis et ponderis sit legalis perpetuo, ut superius est expressum.
Et ut predicta moneta auri semper sit perpetua, et eterna gaudeat firmitate, et omnia et singula predicta firma maneant, et in aliquo non violenter, set perpetuo observentur, per nos et successores nostros, presentes et futuros, promittimus vobis, Guillermo de Podio Orphila, Jacobo Çaval, Petro de Quintanis, Petro de Sarriano, nomine vestro, et Bernardi de Turricella militis, socii vestri absentis a terra Maioricarum, juratis Maioricarum nomine vestro, et tocius universitatis regni Maioricarum, predicta omnia et singula per nos et successores nostros, rata, et firma habere, et inviolabiliter observare, et in animam nostram jurare facimus in presentia nostra, et vestri juratorum predictorum, nobilem virum Petrum de Fonoleto militem, per Deum tactis sacro sanctis quatuor euvangeliis per dictum nobilem tactis, et nichilominus volumus, quod karissimum filii nostri infans Santius primogenitus, et infans Ferrandus promittant et jurent omnia predicta, per nos promissa, ut superius ordinata perpetuo observare, et rata et firma habere, et nullo tempore contravenire.
Ad hec nos Petrus, de Foneleto predictus de expresso mandato eiusdem domini regis Maioricarum, eodemque domino rege presente sacrosanctis quatuor Dei evangeliis per nos corporaliter tactis, juramus in animam dicti domini regis, quod idem dominus rex servabit perpetuo et inviolabiliter servari fatiet, omnia predicta et singula, per eundem dominum regem concessa, promissa, et superius ordinata sub forma, a modo predictis.
Et nos infans Santius, primogenitus, et infans Ferrandus, predicti illustrissimi domini regis Maioricarum, filii, tactis per nos sacrosanctis quatuor Dei evangeliis, promittimus et juramus, omnia predicta et singula statuta, promissa, et ordinata per dictum dominum et patrem nostrum regem Maioricarum illustrissimum, omni tempore tenere, et complere, et inviolabiliter observare, et nunquam contravenire, aliqua ratione vel causa.
Ad maiorem autem omnium predictorum et singulorum firmitatem, nos Jacobus rex Maioricarum predictus, hoc presens instrumentum, nostra bulla plumbea pendenti iussimus communiri.
Acta sunt hec in camera regia palatii Maioricarum, septimo kalendas may anno Domini millesimo trecentesimo decimo, convocatis et presentibus testibus, Jacobo de Muredine, Petro de Pulcro Castro militibus, Bernardo Dalmacii, legum doctor, Arnaldo Traverii, judicibus prefati domini nostri regis, Guillermo de Cumba, Gregorio Salambe, Petro de Matheis, et Michaeli Rotlandi.
Ego Laurentius Plasensa scriptor domini nostri regis ipsius mandato ad requisitionem juratorum predictorum hanc cartam scribi feci, et clausi, et subsignavi meo publico et solito sig+no.

Universitat Jaume I. Castelló. Arxiu Virtual Jaume I - http://www.jaumeprimer.uji.es - Document nº 000520

© 2006 - Universitat Jaume I - Arxiu virtual Jaume I