Logo UJI
ARXIU VIRTUAL JAUME I
Documents d'època medieval relatius a la Corona d'Aragó
1239, març 8. Tarragona
Nunyo Sanç, comte de Rosselló, atorga la carta pobla de l'alqueria de Benimahomet, en terme de Castelló de la Plana
Edició d'Enric Guinot Rodríguez. Cartes de poblament medievals valencianes. València 1991, pp. 142-146

In nomine Domini.
Notum sit cunctis quod nos, Nunus Sancii, Dei gratia dominus de Rossillionis, Vallis de Asperii, Conflent et Cerritane, cum hac presente carta firmiter in perpetuum valitura, gratis et spontanea libera voluntate, pro penso, consilio, et ex certa scientia, per nos et omnes successores nostros damus, concedimus et in presenti tradimus vobis, Raymundi de Rippa, Raymundi Mir, Bernardo de Sancta Digna, Simoni de Sancta Digna, Bernardo de Bemviure, Guillermo de Barbarano, et omnibus successoribus vestris, et etiam illis XLVIII populatoribus quos vos ducetis vobiscum et ducere debetis, et sic eritis inter omnes LIIII, alchariam nostram sive villam que vocatur Benimahomet, et LX iugatas in secamine, in frontaria sive affrontatione dicte ville ubi iam vobis fuerunt assignate.
Quo quidem alcharia sive villa est in termino castri nostri de Castilione, et damus vobis quod habeatis et habere possitis LIIII hospitia sive mansa francha in castro de Castilione, que vobis ibidem incontinenti sint assignata.
Quam quidem alchariam sive villam et predictas LX iugatas de sicamine habeatis, teneatis et possideatis, cum omnibus casis, casalibus, ortis, ortalibus, terris cultis et heremis, vineis, arboribus fructiferis et infructiferis, cum aquis, cequiis, aqueductibus et reductibus, silvis, garricis, nemoribus, cacis sive venationibus, pratis, pratalibus, pascuis, pesqueriis, petrariis, lignis, stratis et caminis, et cum omnibus ingressibus et egressibus suis, iuribus, terminis et pertinentiis ad dictam alcheriam sive villam, et iugatas predictas pertinentibus vel pertinere debentibus longe et prope, et cum omnibus melioramentis que in dicta alcharia sive villa et terminis eius et iugatis predictis feceritis vos et vestri.
Supradictam vero donationem facimus vobis et vestris, sub tali forma et pacto quod vos et vestri detis nobis et nostris bene et fideliter tascham de omnibus bladis, vindemia, olivis, lino et caname; de bladis videlicet dabitis nobis tascham in area, vindemia in vinea, olivis, lino et caname in campis.
Damus etiam unicuique vestrum LIIII unam quarteratam francham pro orto, et vobis sex prenominatis duas quarteradas franquas, ita quod non teneamini nobis vel nostris dare tascham vel facere aliquid aliud servitium de eisdem, vel de terre nascentibus in eisdem.
Predictam igitur alchariam sive villam, et iugatas predictas habeatis et possideatis vos et vestri, cum omnibus iuribus, melioramentis et pertinentiis suis, sicut superius dictum est, ad vendendum, impignorandum, et modo quolibet alienandum, exceptis militibus et sanctis, salva nobis et nostris faticha X dierum; ita quod quando aliquid vel aliquis vestrum voluerit vendere aliquem honorem in dicta alcharea vel terminis eius et iugatis supradictis, quod fatiguet se in nobis vel eo qui locum nostrum tenuerit, et si ipsum voluerimus retinere pro quanto ex altera persona emere voluerit, hoc facere possimus, sin autem faciatis inde vestras voluntates sicut superius dictum est, salvo iure nostro et nostrorum in omnibus, et de pretio quod inde habueritis dabitis nobis et nostris XXam partem.
Item, dabitis nobis et nostris tascam de omni ortalicia quam facietis extra dictas quarteratas franquas.
Retinemus etiam nobis et nostris faticham predictam, scribaniam predictam, fabricam et mercatum in dicto castro, furni et molendina, çabaçequiam, iusticias, hostes et cavalgatas, et specialiter omnia regalia nostra et dominium generale de scribania.
Vero volumus et stabilimus quod detis nobis et nostris de omnibus cartis quas in eadem componetis VI denarios iachensium tantum, et quod nos teneamus ibi tabellionem nostrum publicum, exceptis testamentis et cartis de sponsaliciis in quibus certum numerum non apponimus, excepto quod non possit excedere numerum trium solidorum iachensium, et de inde citra secundum valorem ipsorum instrumentorum.
De fabrica vero dabitis nobis et nostris pro unoquoque pari bovum VI fanechas medio ordeo et frumento, et quod mitamus ibi fabrum bonum et sufficientem, et qui residentiam faciet in dicto castro de Castellione; et si forte esset minus sufficiens vel non bonus aut infidelis, ita quod comuniter de omni populo teneatur pro infideli minus sufficienti vel non bono, quod eiiciatur inde et quod ponatur vel mitatur ibi alius qui sit bonus et sufficiens per baiulum nostrum, et quod ipse faber teneatur ponere vel operari I libram de vestro ferro proprio in vomere, et in omni alio opere pro duobus denariis iachensium, cum carbone dicti fabri, et etiam quod ipse teneatur vobis tenere unam rellam omni tempore condirectam unicuique iugo bovum, et I cribe, et unam cribanellam, et I "exol", et I "escarpre", et I "corbella", et I "destral", et I "rastell", et unam exadam et unam molam, et omnia ista faciat dictus faber cum suo carbone proprio de mercato.
Vero volumus et stabilimus quod vos omnes LIIII et omnes alii qui erunt in subscripta villa et terminis eius et etiam omnes successores vestri, non teneamini dare aliquam leudam vel pedaticum sive mensuraticum, de omnibus rebus vestris propriis quas vendetis vel comprabatis in dicto mercato, tam de omnibus extraneis quam privatis, et quod aliquis vestrum non sit ausus facere alienam rem suam, quod si fecerit perdat hoc quod suum faciet et non est suum et ultra subiciatur pene quam sibi iure evenerit.
Ad furnos vero quos nobis retinemus in dicto castro et predicta villa quos nos debemus tenere condirectos, coquetis ad XXV panes, et quod fornarius sit bonus et legalis. Si forte panis cremabatur vel malemitebatur per culpam dicti fornarii, quod fornarius emendet ipsum vel accipiat ipsum in pasta sua.
Item, de molendina que nobis retinemus moletis ad XIIII partem.
Item, hostes et cavalcatas quas nobis et nostris in vobis et vestris retinemus, facietis nobis et nostris, si necesse fuerit, de Valentia usque ad Tortosam et usque ad Alcaniç, et per eandem rationem in intermedio et circum circa per spatium XX dierum, cum pane vestris et expensis et missionibus.
Item, damus et concedimus vobis universis LIIII et vestris universis aliis populatoribus et eorum successoribus in subscripta villa commorantibus et terminis eiusdem venationes, pasturas, aquas, ligna, petrarias, ademprivia, caminos et stratas, per omnes terminos predicti castri de Castilione, excepta defesa nostra tantum.
Item, volumus et statuimus quod de omni causa vel placito quod agitetur in posse nostro vel baiuli nostri, vel allius qui locum nostrum tenuerit, si appellationem facitis de iudice a nobis vel baiulo nostro, vel locum nostrum tenenti in placito illo constituto, quod nos vel baiulus noster demus vobis duos vel tres homines de vobis aliis convicinis, qui sint comunes et sine aliqua suspitione; et si forte tali non invenirentur inter vos, nos vel dictus baiulus noster aut qui locum nostrum tenuerit, faciamus vobis venire de aliis partibus aliquem iudicem discretum et sapientem, et quod ipse qui placitum amiserit teneatur omnes reficere missiones.
Item, volumus et mandamus quod vos possitis insimul populari et villam construere in villa vel alcharia prenominata, in quocumque loco vobis in ipsa vel terminis suis magis visum fuerit expediri, et quod possitis ibi fortiam et domos construere, et de dicta fortia et villa sitis nobis et nostris fideles et legales in omnibus et per omnis; domos itaque habeatis in dicta villa franchas et sine aliquo censu.
Promitimus etiam vobis quod a duobus annis in antea si vos dictam villam feceritis et omnes insimul populaveritis, quod teneamus ibi vobis furnum ad consuetudinem supradictam.
Volumus etiam quod priusquam fueritis ibi omnes comorantes, quod positis ibidem tenere per vos ipsos fabricam vel fabrum aut fabros qui operantur opera vestra que operare volueritis, hoc tamen salvo quod persolvatis nobis blado de fabrica, sicut superius dictum est, ratione illius fabrice que erit statuta in dicto castro.
Item, bono animo et gratuita voluntate, per nos et omnes successores nostros afranquimus vos, omnes populatores illius ville, et omnes successores vestros franchos et liberos facimus per omnia secula, ab omnia questia, forcia, tolta, ad bonam fidem et bonum et sanum intellectum, et sine omni male ingenio.
Damus etiam vobis predictis Raymundo de Rippa, Raymundi Mir, Bernardo de Sancta Digna, Simoni de Sancta Digna, Bernardo de Benviure, Guillermo de Barbairano, licentiam et potestatem dividendi et distribuendi partem et partes, jugatas et quarteratas, et etiam domos construendas in dicta villa universis ille XLVIII populatoribus quod ducetis vobiscum ad populandum in dictam alchariam et castrum de Castellione, volentes et mandantes quod retineatis unusquisque vestrum VI predictorum vobis et vestris IIas jugatas et Iam cafisadam in dicta alcharia sive villa, pro melioramento, in quocumque loco vobis placuerit, de quibus dabitis nobis et nostris tascham sicut superius dictum est, et etiam quod retineatis vobis et vestris pro melioramento IIas quarteradas franchas, ubi vobis placuerit. Residuum vero dividatis et distribuatis universis aliis populatoribus, secundum quod videbitur expediri, et damus vobis predicta jugata que sit unaquaque de X caficis de Seragossa.
Volumus etiam et mandamus LIIII populatores et vestri et omnes qui in predicta villa erunt et terminis eiusdem, habeatis consuetudines et forum de Fontana et utamini eiusdem, exceptis his que superius retinemus.
Et est verum quod habuimus et recepimus de vobis universis populatoribus predicte ville pro donatione predicta mille LXVII solidos Barchinone, de quibus perpaccatos nos tenemus, renuntiantes exceptioni peccunie non numerate.
Ad hoc nos Raymundus de Rippa, Raymundus Mir, Bernardus de Sancta Digna, Simonis de Sancta Digna, Bernardus de Benviure, Guillermus de Barbairano, recipientes dictam donationem a vobis domino Nunno Sancii, promittimus per nos et nostros et per omnes alios populatores predictos quos ducere debemus, ut dictum est, et per omnes successores eorum, quod omnia supradicta atendamus et compleamus, et quod dictam villa vel alcheriam et jugatas predictas laboremus et populemus suficienter, secundum posse nostrum, et quod demus vobis et vestris fideliter et legaliter omnia iura nostra.
Datum apud Tarrachonam, VIII idus marcii anno Domini Mº CCº XXXº octavo.
Sig+num domini N. Sancii.
Testes huius rei sunt, Ferrerius de Olçeta, Gueraldus de Valentie, Rotlandus Scun, G. Civad, Roy Periç, Raymundus de Sadeva, Bernardus de Cariç, G. repositarius.
Raymundus Carles, mandato domini Nunno Sanç et vice magnifici Iohanni, notarii sui, hanc cartam scripsit et hoc sig+num fecit et suprascripsit in VIIª linea, ubi continetur "et XXIª franchas", et in L, "ubi et vestris".
Sig+num Iohanni, notarii domini Nunno Sanç, qui predicta mandato suo scribi feci, loco die et anno prefixis.

Universitat Jaume I. Castelló. Arxiu Virtual Jaume I - http://www.jaumeprimer.uji.es - Document nº 000678

© 2006 - Universitat Jaume I - Arxiu virtual Jaume I