Logo UJI
ARXIU VIRTUAL JAUME I
Documents d'època medieval relatius a la Corona d'Aragó
0986, abril 23
El comte Borrell atorga la carta de poblament del castell de Cardona
Original, Arxiu Municipal de Cardona
J.M. Font Rius. Cartas de población y franquicia de Cataluña. I. 1969, doc. 9. Transcrivim literalment aquesta versió

Regnante in perpetuum Domino nostro Ihesu Christo, sexta etate mundi, in sexto miliario seculi, era millesima vigesima quarta, anno trábea Incarnationis Domini nostri Ihesu Christi DCCCCLXXXVI, resurrectionis dominicae nobis celebranda et II nonas aprilis, luna XX, Deo auxiliante, et sacro divino eloquio nobis confortante, et sub iusione magno imperio nostro Ludovico rege obediente, filio Lutarii regi, anno I eo regnante, et misericordia Domini postulante: Ego Borrellus gratia Dei comes et marchio facio preceptum et securitatem adque liberationem in castro vocitato Cardona, vel suis agacenciis, et ad omnes abitatores eius, seu et posteritatis et proienies eorum, de omne rerum facultatis eorum, quidquid ad usum ómnium pertinet, seu aulodes illorum, ut de ab hodierno die, et tempora, supra memorata iure quieto ordine teneant, et posideant, et hic securiter et in perpetuum feliciter sine aliqua dubitatione vel inquietacione de nullo omine.
Quia quando in primis construxit avius meus Wifredus comis et marchio bone memorie, et edificavit istum castrum Cardona, cum suis terminibus, precepit in suo precepto et suo verbo hic memorialem, ut omnes gentes, omnes abitatores, quiibidem stare veniebant aut cum illorum bona ad hec currebant, et hic vividere volebant, iure quieto tenuissent et possedissent perpetualiter.
Et si aliquis malignus omo, aut superbia inflatus, aut scandalum cumulatus, aliquid tulisset vel diripuisset de sua facúltate de illos abitatores omnies, ille qui perdidissent, in duplum prendidisset de suam facultatem de illum malignum ominem, qui hoc malum fecisset; et si unum asinum perdidisset, ille qui perdidit, duos meliores prendidisset; et de aliis modis in omnibus rebus sic in duplum precepti custoriri vel defenderé; et si unam alapam quamvis unus ex ipsis de abitatores eius percusus fuisset de ullum malignum omniem, duas peiores reddidisset sine dubitatione, et postea nullam calumniam pertimesceret in nullum iudicium.
Similiter et de aliis plagis vel vulneribus, atque iniuriis, teneri et custodiri iussit in duplum. Et sic perdonabit ad omnes abitatores istius loci supra nominato illam quartam partem de illor toloneo, ut inter eos divisissent, sicut et faciunt ab hodierno die; et nullum censum non fecissent, nec abuissent, nec dedissent, nisi debitum sancte Dei Ecclesie, quod est veram primitiam, et veram decimam, et fidelem offercionem, et sanctum sacrificium.
Et si servus aut ancilla venisset inter eos, aut aliquis omo cum alienam uxorem aut sponsa, aut latro inieniosus, aut alliquis falsator vel criminosus, securus stetisset inter omnes alios abitatores sine aliquoa dibutatione.
Nam de aliis modis vel culpis in omnibus precepit legem et directam iustitiam inter eos cum iudices custorie ad eum in cuius potestatem eos commendavit vel concessit patrono.
Et similiter sic precepit, frater meus Miro comes bone memorie digitis suis litteris roboravit, et signum suum in suo nomine subter stillo confirmavit sicut audivit roborata et confirmata ab avo nostro iam supra nominato Wifredo, cui Dominus ei centuplum retribuat, amen.
Et ego Borrellus commes et marchio, et filios meos Reimundo, et Ermengode comités. Simul in unum, cum omni regimine parentorum nostrorum, seu ómnium fidelium nostrorum, omnes unánimes et uno corde et bona concordia in melius statuimus, et in melius confirmamus, et sic precipimus custodiri, ut et ab hodierno die et tempora omnis omo, qui ibidem vivere vellet, vel abitare desiderat in hoc loco destinatum, vel in suis terminibus quod abuit ab initio, et quod hodie abet, et quod abere debet, et quod cum Dei adiutorio abitatores eius adquirere potuerint in omnibus locis sive in christianis, sive in paganis, sive in eremos, quam in cumltum, vel in desertis locis iure quieto teneant et possideant, sicut iam supra diximus, sine aliqua inquietatione, vel funtione, vel redivicione, et sine aliquoa dubitatione de nullum ominem sinceriter et securiter in perpetuum.
Precepimus, et ordinamus, et statuimus in melius, ut si quis malignus omo aut superbia inflatus, aut scandalum cumulatus, ad aliquem ominem, qui hic venire vellet, vel vivere in loco isto, postquam directos gressos abuerit iter profectus ad veniendum, aliquid, malignus omo insurgerit contra eum sine sua negligentia, et tullerit ei de suam facúltatem, ille qui perdidit, septies tantum apreendat de suam facultatemm de illum malignum ominem, qui hoc malum fecit, et omnes abitatores loci istius adiuvent eum.
Et si unum asinum perdet, septem asinos meliores apreendere faciat et postea nullam callumniam pertinmescat in nullum iudicum.
Similiter et de aliis modis in alapis, in plagis, vel vulneribus vel aliis incuriis, vel de omnibus rebus in septies tantum precepimus custordiri vel defenderé, et postea in nullum iudicium nullam calumniam pertimescat.
Et sic perdonamus ad omnes abitatores loci istius, et ad illos qui venturi sunt et erunt, illam quartam partem de illo toloneo, sicut fuit ab initio est hodie in presente, sic fiat perpetualiter, exceptus ipsos denarios, et ipsas ceras, et ipsa decima de illo toloneo, donare facimus ad domum Sancti Vicentii, sicut fecerunt parentes nostri ex toto, et in hebdómada duas somatas salis, et necessraia ligna; et vos nullam redibicionem vel funcionem sive censum alicui faciatis, nisi sancte Ecclesie, id est, vera primitia, et veram decimam et fidelem sacrificium, et dilectam offercionem a Deo, et ad ecclesias proprias.
Et faciatis ipsa opera ab ipso castro, id est, turres, et muros, et superpositos, et valles in profundum ad fodiendum, in ipsa septimana diem unum, propter vestras animas ad salvandum, sive propaganis, quam pro malis christianis.
Et si vobis maior necessitas fuerit, omnes vos imperavitis per vestram bonam voluntatem, sicut videritis quomodo opus est vobis, ut vos defendatis contra inimicis vestris.
Et siv os per vestram bonam voluntatem aliquem bonum servitium feceritis ad seniorem vestrum, aut ad amicum vestrum, et visitaveritis eus cum aliquid de vestra bona, aut receperitis eos in vestras domos, sicut fuit semper bona consuetudo ab initio a bonis ominibus ad fasciendum, et,e st, erit semper in antea, aut aliquod servitium per vestra bona voluntate feceritis aut in suorum necessitatibus aliquid adiuvaveritis; hoc non computetur nullus omo per nullum censum, nec per nullum malum exemplum, nec per nullum malum vitium.
Quod si tamen aliquis malignus omo, aut senior malignus, aut amics malignus, hoc per censum computare voluerit, aut malum censum per aliquem malum inienium adcrescere voluerit, ut in exemplo malo sit, nullatenus possit hoc facere, sed aspiciat oculis suis in ista scripta et auribus suis audiat, et corde suo intelligat, et evacuet ei mala presumptio sua ut non sit alienus de regno Dei.
Et si tantum Deum timens non fuerit, et in sua malitia voluerit permanere, et ista mala de corde suo evacuare noluerit, alienus sit de regno Dei, et pro temporali dapno non moratur componere in septies tantum quantum per malum censum, aut malum vitium computaverit, et postea non hoc possit vindicare quod malum voluit fecere vel adcrescere.
Et si aliquis fura ut latro ingeniosus, aut criminosus falsator, aut aliquis malignus adulter cum aliena uxore aud sponsa venerit inter vos, isti malefici secundum legem iudicabuntur; quia non est bonum malignis abitare cum bonis.
Et stabitis in dilectione dei in legem directam et iustitiam rectam in quantum possitis secundum canonem et leges gotorum.
Et abeatis inter eos omni tempore, negotium rectum, et mercatum perfectum, et moneta una et mera sine mutatione, et sine aliquoa falsitate; ut qualis fuerit prima, talis sit omni tempore, ut semper abeat firmitatem.
Et de istis criminosis ominibus quod superius diximus, post peractam legem qui inde evaserint, non permitimu eos stare inter vos in ecclesia nec in vestro concilio in nulla societate, nisi antea pervenerint ad rectam confessionem, et tenuerint veram penitentiam.
Et dono vobis patrono Ermemiro vicescomite, et posteritati eorum, ut in cuiuscumque voce vos advocaverit, sequimini eum ubicumque ille voluerit in omnibus.
Et ipse die iovis semper sit vestrum de illa sale in omni tempore, sicut fuit ab initio.
Et si aliquodcumque aliquis malignus omo contra vos in ira surrexerit ad expugnandum aut preliandum contra vos; et vos omnes surgite contra eum ad interficiendum eum, et debellandum in quantum possitis cum Dei adiutorio.
Si quis autem ex vobis minime fecerit au retrorsum facer voluerit, alienus sit inter vos omnes abitatores a vestro consilio. Et ad liminem sante Dei Ecclesie precepimus excomunicari in ecclesiis vestris, et perdet omnem substantiam suam quantum ibídem abueri.
Et si quis vult inter vos maior fieri, sit sicut iunior; nam patrono vestro et omnibus ministris eius in omnibus precepimus custodiri et honorificari sicut decet.
Et in omnibus ostibus meis primis insurgite in quantum possitis ad debellandum et expugnandum omnes adversarios nostros.
Si quis vero quamlibet potestas, aut regis imperio vel principium, seu omo cupidus, vel malitia ductus, pro aliqua ocasione vel longo tempore prolonganda post nos, qui hoc factum nostrum et pactum convellere temptaverit vel infringere, hoc commendamus et per indesecabilem Trinitatem commonimus, ut quisquis ille fuerit, qui ipsius terre vel provincia principatum obtinuerit, aut pontifex ordinatus extiterit, vel iudex fuerit, et zelum Dei abuerit, et paradisi gaudia frui desideraverit, statim surgat et sententiam istam quomodo nos confirmamus adfirma contempnat et in perpetuum stare discernat.
Qui hoc fecerit in cunctis fulgeat ante Dominum sicut in sacris legibus contintur, ubi dicitur: .
Et qui inrrumpere conaberit aliquis malignus transgresor legibus, quod una et universalis eprpetim stare iubet Ecclesiam, et nos omnes simul in unum statuimus canonicam sententiam et predicacionem apostolicam cum omne verbum divinum evangelicum feriri se sciat, et ereditatem celestem caruise se agnoscat.
Facta commemoratio, sive preceptum, vel confirmatio, sive indiguli agnitio, quem nullus interpolare audeat, vel mutilare, vel eum socordia conetur exturbare abhinc et deincepts, quod est in caput hunc preceptum in ordines porrectam, sicut scriptum est et constitutum in tempore hoc, mense aprilis die VIIII. Kalendas maii, luna X, est et c.) IIII P. C. T. VII a., ciclus giri solaris postquam ingressi sunt fiunt XV, et antequam agrediantur ad caput abemus A. XIII.
Ab anno isto obiit Leutarius rex, qui regnavit annos XXX et menses X, post obitum eius anno I, ingrediente regnante filio eius Ludovico rege.
Sig+num Borrellus, gratia Dei commes et marchio. Sig+num Raimundus comes gratia Dei. Sig+num Ermengaudus, comes gratia Dei. Sig+num Ermemirus gratia Dei vicescomes, qui hunc preceptum vicem nostram, et omni regni nostri principum, seu pontifices, seu clericorum, abbatum, monacorum, et omnem gradum ecclesis, sive laicos, vecescomites et seniores, vel viliores personas regimini nostro parentium, simul confirmamus, et ad honorem eximium referimus quid etiam in dilectione proximi abeatur et impletur, fiat semper, et oblivioni nullo modo fuscetur, hoc sinum indidi pro hoc roborem validum statui, et omnes firmare rogavimus.
Sig+num Vivas, gratia Dei episcopus. Sig+num Odo, gratia Dei abba de cenobio Sancti Cucufati. Sig+num Ennego que vocant Bonofilio. Sig+num Bonucio. Sig+num Geribertus vicecomes. Sig+num Ermegeldus sacerdos et iudex.
Sig+num Wisadus. Sig+num Jocefredus frater Borrello commes. Seniofredus +. Sig+num Wifredus. Sig+num Seniofredus gratia Dei vicescomes. Gondemarus gratia dei ac si indignus episcopus. Frugifer umillimus presul. Sig+num remundus. Sig+num Trasovarius. Sig+num godefredus. Sig+num Wisibaldus. Sig+num Sendredus. Eifredus. Sig+num Ermengaudus commes.
Sig+num Ranimirus presbiter cum litteris rasis.

Universitat Jaume I. Castelló. Arxiu Virtual Jaume I - http://www.jaumeprimer.uji.es - Document nº 001306

© 2006 - Universitat Jaume I - Arxiu virtual Jaume I